0943410880Aptomat (hay còn gọi là cầu dao tự động, CB) là thiết bị quan trọng trong hệ thống điện, có chức năng ngắt nguồn khi xảy ra sự cố để bảo vệ người và thiết bị. Tuy nhiên, khi aptomat thường xuyên bị ngắt dù không sử dụng nhiều điện, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng. Việc lặp đi lặp lại hành động “bật lên – nhảy xuống” mà không xác định nguyên nhân không chỉ gây bất tiện mà còn tiềm ẩn nguy cơ chập cháy rất cao.
Aptomat thường xuyên bị ngắt – Cảnh báo đầu tiên về sự cố trong hệ thống điện
Nhiều người có thói quen “bật lại cho xong” mỗi khi aptomat tự động ngắt, mà không quan tâm đến lý do. Thực tế, aptomat là “công tắc an toàn thông minh”, chỉ nhảy khi:
- Quá tải dòng điện
- Chập mạch hoặc rò rỉ điện
- Thiết bị điện có vấn đề
- Aptomat bị lão hóa, yếu hoặc chọn sai công suất
Mỗi lần aptomat bị ngắt điện là một lời cảnh báo rõ ràng. Việc coi nhẹ cảnh báo này có thể khiến hệ thống bị cháy dây, thiết bị hư hỏng hoặc tệ hơn là gây hỏa hoạn.
Nguyên nhân khiến aptomat thường xuyên bị ngắt
Nguyên nhân 1: Quá tải điện
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi nhiều thiết bị công suất cao cùng hoạt động trên một đường dây (máy lạnh, máy giặt, bếp từ…), dòng điện vượt mức cho phép và aptomat buộc phải ngắt để bảo vệ hệ thống.
Dấu hiệu nhận biết: CB thường nhảy vào giờ cao điểm sử dụng, nhất là vào buổi tối hoặc khi vừa bật thêm thiết bị lớn.
Nguyên nhân 2: Rò rỉ hoặc chập mạch điện
Một sợi dây bị chuột cắn, thiết bị rò điện ra vỏ, hoặc nước thấm vào ổ cắm – đều có thể gây ra hiện tượng rò rỉ hoặc chập điện, khiến CB chống giật (ELCB) hoặc CB tổng tự động ngắt.
Dấu hiệu nhận biết: Cầu dao nhảy ngay cả khi không sử dụng nhiều thiết bị, hoặc khi bật một thiết bị cụ thể.
Nguyên nhân 3: Thiết bị điện trong nhà bị lỗi
Một bóng đèn, máy lạnh hay lò vi sóng hư bên trong cũng có thể gây dòng rò, chạm mạch ngắn, dẫn đến CB ngắt liên tục mỗi lần bật thiết bị đó.
Cách kiểm tra: Tắt toàn bộ thiết bị, sau đó bật từng cái một để xác định “thủ phạm”.
Nguyên nhân 4: CB bị yếu hoặc chọn sai dòng
CB quá cũ, hoặc bị cháy một phần bên trong sau nhiều lần quá tải cũng có thể tự nhảy dù không có sự cố thật. Ngoài ra, nếu chọn CB có dòng định mức quá thấp so với thực tế sử dụng, việc CB thường xuyên ngắt là điều không tránh khỏi.
Ví dụ: Nhà có máy lạnh, máy giặt, bình nóng lạnh mà CB tổng chỉ 16A thì rất dễ quá tải.
Cách xử lý an toàn khi aptomat thường xuyên bị ngắt
Khi CB nhảy liên tục, đừng chỉ bật lại. Thay vào đó, bạn hãy xử lý đúng cách:
- Bước 1: Ngắt toàn bộ thiết bị điện trong nhà.
- Bước 2: Bật lại CB, nếu không nhảy → khả năng cao lỗi đến từ thiết bị.
- Bước 3: Bật lại từng thiết bị → xác định thiết bị nào khiến CB nhảy.
- Bước 4: Nếu CB vẫn nhảy dù không bật gì → cần kiểm tra dây điện âm tường, rò điện hoặc CB đã yếu.
- Bước 5: Tuyệt đối không thay CB bằng loại dòng cao hơn để “chống nhảy” nếu chưa kiểm tra kỹ nguyên nhân.
Khi nào cần gọi kỹ thuật kiểm tra chuyên sâu?
Bạn nên liên hệ thợ điện có chuyên môn trong các trường hợp sau:
- CB nhảy mà không rõ nguyên nhân, không bật thiết bị nào cũng ngắt.
- CB bị nóng bất thường, có mùi khét, sờ vào vỏ CB thấy nóng ran.
- Hệ thống điện trong nhà từng bị dính nước, ẩm mốc hoặc quá tải nhiều lần.
- Muốn nâng cấp CB mới phù hợp hơn với công suất sử dụng thực tế.
Lời khuyên để hệ thống điện luôn ổn định, aptomat không bị ngắt bất ngờ
- Tính toán lại công suất tiêu thụ điện, tránh cắm nhiều thiết bị nặng trên một đường dây.
- Lắp CB riêng cho từng khu vực, không dùng chung CB tổng cho toàn bộ thiết bị lớn.
- Kiểm tra dây điện âm tường định kỳ, đặc biệt nhà trên 10 năm sử dụng.
- Luôn chọn CB chính hãng, phù hợp dòng tải thực tế, có chống giật nếu có trẻ nhỏ, nhà ẩm.
- Không tùy tiện thay CB lớn hơn, vì có thể khiến dây bị cháy trước khi CB ngắt.
Kết luận
Aptomat thường xuyên bị ngắt không chỉ là phiền toái mà còn là lời cảnh báo nghiêm túc về sự cố trong hệ thống điện. Đừng xem nhẹ – hãy xử lý đúng cách, từ kiểm tra thiết bị, dây dẫn, đến đánh giá lại công suất sử dụng.
